Stres gevoeligheid verminderen

Het onderwerp stressgevoeligheid is niet

iedereens favoriete onderwerp want

vaak worden we door de stressgevoeligheid niet serieus genomen.

Bijvoorbeeld dokters die ons naar een psycholoog

sturen en zeggen dat is het gene wat je

beter gaat maken en ik ga niks anders voor je doen.

Dat is heel naar.

Dat is niet wat ik jullie vandaag probeer te vertellen.

Wat ik wil vertellen is dat sommige mensen

er een beetje baat bij hebben en

sommige mensen hebben er heel veel baat bij.

En ik weet niet hoeveel baat jij

erbij gaat hebben, misschien wel helemaal niet,

maar dat is voor jou om uit te zoeken.

Want dat is eigenlijk een beetje wat ik

met deze hele podcast probeer te doen,

is je allemaal tools aanreiken en

als jij denkt dat je er wat aan hebt,

dan kun je er misschien wat mee doen.

Volgens mij heb ik het al heel vaak gezegd

maar kijk dus wat jij denkt dat

voor jou misschien kan werken en wat niet.

Ik wil kort mijn mening kwijt,

het is echt mijn mening.

Ik denk dat werken aan trauma's en

stress en dat soort dingen,

dat het gewoon iets is wat normale (gezonde)

mensen ook helpt met meer energie hebben.

En dat het op die manier ons

ook helpt met meer energie hebben.

Ik denk niet dat het ons echt zoveel beter maakt.

Ik vind het een beetje vergelijkbaar met

in een wond roeren.

Wij hebben een soort van eeuwige wond,

I guess, maar ik denk dat stress een

soort van stoksteken in je wond is.

En dat kan dus heel veel pijn doen

en heel veel en de wond erger maken.

En je moet zelf gaan kijken,

ben je in je wond aan het roeren of niet?

En als je daarmee stopt, gaat het dan

een beetje helen, gaat het dan heel veel helen?

Ik weet het niet.

Als je een beetje van zelfontwikkeling houdt

dan heb je misschien wel eens gehoord van

die honderd dagen van afwijzing,

dat mensen dus zichzelf een soort van

uitdagen om dingen te doen waarbij ze

mogelijk afgewezen worden,

zodat ze uiteindelijk minder angstig zijn

of minder bang zijn om afgewezen te worden.

Dat is iets wat ik vroeger een soort van

had geprobeerd op mijn eigen manier,

omdat ik merkte dat ik heel veel een soort

van adrenaline aanmaakte voor niks.

En ik dacht dit is onzin, ik ben ook helemaal

niet bang om dit soort dingen te doen,

ik ga het gewoon doen.

Dus toen ging ik met mensen praten,

een compliment geven wanneer ik dacht

van ik vind het spannend om een compliment

te geven, ging ik het gewoon doen.

En ja, uiteindelijk werd het ook wel

makkelijker en beter te doen,

maar de stress bleef en de spanning bleef.

En ik dacht echt van dit is zo'n rare

stressgevoeligheid, want ik ben niet bang,

maar ik voel wel dat mijn lichaam hier

heel heftig op reageert.

En door dat een soort van continu te triggeren

werd het gewoon niet echt veel beter en

merkte ik ook dat mijn lijf gewoon heel

onrustig was en niet goed kon ontspannen.

Dus ik denk niet dat voor mij in

ieder geval echt angst een groot probleem is.

Voor mij voelt het echt als een soort van

niet goed kunnen reguleren.

Ik moet eerlijk zeggen wat toen het

allermeest geholpen heeft is mijn ADHD medicatie.

Een non-stimulant genaamd strattera

die noradrenaline heropname blokkeert.

En wat later ook hielp

op dezelfde soort manier is mijn propronol,

mijn beta blokker, die helpt een beetje

met adrenaline blokkeren geloof ik.

Dus ja dat waren twee medicijnen die

gewoon best wel goed daarin hielpen.

Maar ik ben natuurlijk ook heel veel

naar psychologen geweest en

die heb op zich ook wel geholpen.

Gewoon een paar trauma's, dingetjes verwerken,

ik heb niet echt hele heftige dingen

meegemaakt ofzo, maar gewoon

dingen die stress opleverde.

Wat me uiteindelijk ook best wel

geholpen had is herkennen wanneer mijn

zenuwstelsel getriggerd wordt.

Want als je dat kunt herkennen dan kun

je ook herkennen van dit is iets wat mij

uit mijn ontspannen staat brengt en

kun je daar dan iets aan doen?

En hoe meer je triggerde dingen wegneemt

en hoe meer je zorgt dat jij niet getriggerd

wordt door dingen, hoe meer ontspannen

je kunt leven en dat is gewoon

iets dat best wel fijn is.

En het is niet alleen fijn,

het is ook gewoon goed voor je lichaam.

Want misschien heb je er wel eens van gehoord,

je hebt het parasympatische systeem

wat we het ontspan systeem noemen

en het sympathische systeem en

dat is je stress systeem.

Dus het parasympathische systeem

waarin je ontspant heet ook wel het

rest and digest en het is de staat waarin

jouw lichaam ontspannen is en dus

de tijd neemt om je lichaam te helen.

Dus stel je zou een wond hebben,

dan als je moet wegrennen van een leeuw

is die wond totaal geen prioriteit.

We gaan geen wond herstellen

wanneer je moet overleven.

Dus het is best goed voor je lichaam

om in een staat te zijn waarbij

de prioriteiten anders zijn.

En de prioriteiten zijn dan gewoon

niet alleen jou in leven houden,

maar ook gewoon alles netjes

herstellen en goed houden.

Een oefening die ik echt superfijn vond

om te herkennen hoe die spanning

nou eigenlijk voelt, is mijn fysiotherapeut

ging aan de andere kant van de kamer staan

en die ging dan langzaam steeds

een stap dichterbij mij zetten zodat

ik een soort van spanning kon voelen.

Misschien kun jij een persoon in je

leven vragen om dat te doen,

maar wat ook kan is je inbeelden dat ik

nu een heel ver opgeblazen ballon

heb en die hou ik naast je oor.

Dus als je wil kun je nu gewoon je ogen dicht doen

en jezelf echt overtuigen dat ik een heel

ver opgeblazen ballon naast je oor houd.

Met een naald.

Als je weet waar ik heen ga,

dan misschien voel je nu al een soort

van spanning ergens in je lichaam.

Probeer goed te merken hoe dat voelt,

waar je dat voelt, wat is die spanning?

Ik kom met de naald steeds dichterbij

de ballon, steeds dichterbij de ballon

en ik pop natuurlijk geen ballon voor je oren.

Maar ja, je moet dus een soort van

proberen te herkennen wat die spanning

is voor jou en als je dat dan gaat herkennen

door de rest van je dag dan kun je dus

denken van waarom ben ik nu opeens

zo gestrest en dan gaan proberen te denken

was het een gedachte, is er iets te doen,

ben ik ergens bang voor, weet ik veel.

Ik ga jullie een hele hoop dingen meegeven,

je hebt bijvoorbeeld verschillende soorten

staten van stress, dus het is niet

ontspannen niet ontspannen.

De niet ontspannen heb je in verschillende vormen.

Daar heb je vast al eens van gehoord.

Je hebt bijvoorbeeld Fight,

dus dat is degene waarbij je denkt

ik moet nu echt iets hieraan doen

zodat ik daarna weer kan ontspannen.

Dus bijvoorbeeld snel iets oplossen,

gewoon doen basically.

Dat soort acties waarbij je dus spanning voelt

om iets te gaan doen zodat het voorbij is

en dat je daarna weer kunt ontspannen.

Alleen vaak met onze moderne stress

kunnen we daarna niet ontspannen.

Dus het is dus goed om die te herkennen

zodat je daarna jezelf weer in een

ontspannen staat kunt zetten.

En toen ik hiermee begon kon ik mezelf

niet in een ontspannen staat zetten,

want mijn lichaam was daar niet goed in.

Je hoort door de dag heen van

ontspannen naar niet ontspannen gewoon

daar de hele tijd tussen te wisselen.

Want je niet ontspannen staat is ook

gewoon handig, die heb je ook gewoon nodig.

Soms is iets ook gewoon even

schrikken zoals een deurbel ofzo.

Maar dat wisselen tussen die twee

staten daar was ik dus heel slecht in

en als het mij dan een klein beetje lukte

om te ontspannen dan leek het wel een

soort van veer die zo in een keer terugsprong

naar de gespannen staat.

En dat is niet erg, uiteindelijk heb ik besloten

dat ik me gewoon ging focussen op

iets meer ontspannen voelen in plaats

van helemaal ontspannen voelen.

En zo verzette ik de goal steeds een

klein beetje naar meer ontspannen,

meer ontspannen, naar iets haalbaars,

want als je merkt dat je doel niet haalbaar is,

dat is het ook superdemotiverend.

Fight is dus vechten of iets aanpakken,

flight is wegrennen of proberen iets

te ontwijken op een andere manier.

Freeze is dat je vastloopt,

dat er even helemaal niks meer gebeurt,

dat je stilstaat niks doet of iets gewoon laat gebeuren.

En er is nog een vierde, als je daar niet

van gehoord hebt, dat is Fawn en dat is

people pleasen en conflict ontwijkend gedrag.

Een andere theorie die er ook een

beetje op lijkt is de polyvaagale theorie

en daarbij heb je drie staten en dan heb je

dus ontspannen, gestrest maar dan actief

gestrest en gestrest waarbij je eigenlijk

een soort van niks doet.

En dat kun je een soort van zien als

ontspannen zijn in de jungle,

dan een leeuw zien en wegrennen.

En als de leeuw bovenop je zit

en het is over, dan geef je jezelf

helemaal over en beweeg je niet meer.

Dat zijn dan een soort van de drie staten.

En als je in de natuur kijkt dan zie je

dat als een gazelle of zo weg gerend heeft

of dat soort dingen, dat ze op de grond gaan liggen.

En even bijkomen en je ziet ze ook soms schudden.

Na dat schudden dan zijn ze weer oké.

Ik zie het konijn van mijn ouders dat

ook doen dat hij een kat had gezien,

dat hij binnenkomt, rust en dan op een

gegeven moment zo even zichzelf schudt.

Dat schudden dat komt voor in meerdere

soorten therapie, je hebt TRE

en je hebt ook van de vermoeidheidkliniek

dat de fysiotherapeut daar mij ook had

geleerd om te trillen en er zijn ook

oefeningen die daar op lijken en dat

heet in het Engels vond ik op TikTok

een hele hoop oefeningen onder de

naam Neurogenic tremmoring.

Dus dat is ook iets wat je zou kunnen

proberen, het zou moeten helpen met

dus weer ontspannen en terug in die

ontspannen staat komen.

Dat is dus één ding die je kunt doen

om terug te komen in zo'n ontspannen staat.

Er zijn heel veel dingen die je daarbij

kunnen helpen, alle standaard dingen zoals

bijvoorbeeld de dingen

meditaties en ik hou dan van de bodyscan ademhalingsoefeningen.

Een buikademhaling is daar heel goed voor,

want dat is een signaal naar je lichaam

dat je ontspannen bent.

Want een borstademhaling gebruik je

wanneer je rent en een buikademhaling

gebruik je wanneer je ontspannen bent.

Dus dat is ook een signaal naar jezelf.

Ontspannings oefeningen, schrijven van je

gedachtes en wat er in je omgaat.

En gewoon rustig leven, ontspannen,

langzaam bewegen.

Dat geeft ook aan aan jouw lichaam

dat er niks aan de hand is,

want als je heel snel beweegt dan is

er misschien iets spannends.

Maar als je heel rustig beweegt dan ben je vast veilig.

Dat geldt ook voor eten,

als je eet dan ben je vast ook veilig.

Nou weet ik dat als je vast zit in zo’n

sympathische staat van stress,

dat dat soort oefeningen vaak

helemaal niet genoeg zijn.

Mijn ervaring is dat zo’n hele korte oefening

vaak heel weinig uitvoert en ik vind het

dus prettiger om heel veel van dat soort

dingen te doen en vooral wanneer ze

wat langer kosten dan is dat ook fijn.

Want wat ook fijn is om te weten is dat je dus

oefent om uit zo’n staat

te komen en dan weer terug in.

Dus het is niet erg als je erin en

eruit klikt, dat is ook leren aan jouw

lichaam om daartussen te kunnen switchen.

En uiteindelijk gaat dat je ook helpen

om langer in zo’n ontspannen staat te kunnen blijven.

Oefeningen die wat minder conventioneel

zijn zijn dus die Neurogenic tremmoring

waar ik het over had, somatische oefeningen

en nervus vagus oefeningen.

En er zijn heel veel nervus vagus oefeningen,

je hebt bijvoorbeeld dat je je handen zo

achter je hoofd houdt en dan helemaal

naar links kijkt en dan wacht totdat je gaapt.

Je hebt meerdere van dat soort oogoefeningen,

maar je hebt ook geluidoefeningen,

dus dat je zelf zingt want in je keel zou

ook de nervus vagus lopen,

en als je dus zorgt dat je stem trilt,

dus een wat was het ook weer zo’n ‘oeoe’ geluid maakt,

dan zou dat ook zorgen dat je nervus vagus

gestimuleerd wordt, wat dus meer

helpt met aangeven van ‘hey het tijd om te ontspannen’.

Er is ook een apparaatje dat je in je oor

clip en dat zou ook een soort van

stimulus daarheen sturen.

En nog eentje die dan wel meer

conventioneel is, is dankbaarheid en affirmaties.

Je kunt gewoontes veranderen,

dus als je in je hoofd een weggetje hebt

dat veel belopen is, dan is dat een gewoonte

omdat dat iets is wat je heel vaak gedaan hebt.

En wanneer je nieuwe gewoontes probeert

aan te leren, dan is dat een bospaadje,

misschien heb je dat verhaal wel eens eerder gehoord.

Dus moet je daar heel vaak overheen lopen

voordat dat bospaadje net zo makkelijk

te bewandelen is als de gewoonte

die dan een snelweg is geworden in je hoofd.

En dat concept komt ook terug bij brain training

of brain retraining. Dat is iets dat heel vaak

terug komt bij chronisch zieke mensen

die aan hun mentale huppelepupes werken

en er zijn heel veel programma's,

tenminste ik vind het best wel veel programma's

Die daar mee werken. Ik wilde ze even opnoemen.

Het zijn best wel dure programma's dus ja.

kijk wat je ermee wilt.

Ze staan in de link in de beschrijving.

Je hebt Nederlandse programma’s zoals

Lief, klein, leven, je hebt ook ander leven,

je hebt ook de Epifora methode en dat

is volgens mij niet mentaal,

dat is een ademhalings oefening samen

met een beweging en dat zou de

doorbloeding helpen en dat soort dingen.

Heel populaire programma’s in Engelse

groepen zijn Primal Trust, Güpta, DNRS.

En er is ook op YouTube ‘Pain free you’

en dat is ook voor het veranderen van

je gewoontes, maar het is meer

gericht op chronische pijn.

Maar dat kan op zich ook wel gebruikt

worden door andere mensen die gewoon

beter willen begrijpen op welke manier

je je hersenen kunt beïnvloeden om

bijvoorbeeld gewoon symptomen

überhaupt wat meer te veranderen.

Als jij het idee hebt dat jouw mentale

gesteldheid invloed heeft op je symptomen,

dan is dat misschien een fijne YouTube kanaal.

Weet dat ik dus niet zeg dat ik je niet serieus neem.

Het is echt dat er mensen zijn die zeggen

ik weet van mezelf dat mijn symptomen

erger worden van bepaalde gedachtes.

En als jij denkt dat heb ik ook,

dan is dat een YouTube kanaal voor jou.

Je hebt nog het heal programma,

een nervus system coach Sarah Jackson

en mind body grief expert Vanessa Azelis.

En ik zet alles in de link in de beschrijving.

Nou heb ik zelf natuurlijk een hele hoop al

geleerd bij de psycholoog en ik wil jullie

wat tools meegeven als je zelf gewoon thuis

dingen wil opzoeken en proberen

ergens aan te werken.

Wat je uiteindelijk wil is dat je niet

wegrent van je gevoel, dat als gevoel

opkomt dat je het eigenlijk gewoon gelijk voelt.

Je wil je altijd veilig voelen,

tenminste wanneer je in een veilige

situatie bent zoals gewoon thuis dan

ben je gewoon veilig.

Als mensen tegen je praten dan hoor

je ook gewoon veilig te zijn.

Als je naast een afgrond staat dan

voel je je misschien niet veilig en dat is wel normaal.

Maar over het algemeen wil je gewoon veilig voelen.

Je wil vertrouwen hebben in je eigen kunnen,

je wil jezelf ook op nummer één zetten,

dus dat betekent dat jouw emoties belangrijker

zijn dan het managen van andere

mensen hun emoties.

Jouw ervaring van de wereld

doet ertoe, dat is ook belangrijk.

Je kent je eigenwaarde en je geeft

jezelf wat je zelf nodig hebt.

Dus je mag trots zijn op jezelf.

Je mag blij zijn met je eigen

prestaties, je mag zelf voldoening

voelen voor wat je gedaan hebt,

niet alles hoeft van andere mensen te komen,

je kunt jezelf ook heel veel geven.

En misschien is dat in het begin

iets waar je nog geen waarde aan hecht,

maar het helpt wel om dat te oefenen

en uiteindelijk dat wel te gaan voelen.

Zo zijn er nog heel veel andere waardes

die je kunt hebben.

Het heeft mij geholpen om op te letten

wat ik eigenlijk tegen mezelf zeg.

Vaak voel ik een gevoel van schaamte

en dan denk ik zeg ik nu tegen

mezelf ik geen goede vriendin ben of

geen goed persoon ben.

Er zit namelijk verschil tussen

niet een goede vriendin zijn of iets

gedaan hebben dat niet zo handig was.

Dat komt uit het boek van Brene Brown

en dat gaat gewoon over zelfcompassie.

Wat me erg hielp was het zinnetje

‘de hond is geen slechte hond, ze

heeft gewoon iets gedaan dat niet handig is’.

Dan kon ik echt goed zien van

ja ik ben niet per se een slecht persoon,

ik hoef mezelf niet gelijk enorm af te straffen

voor iets kleins, ik mag mezelf ook vergeven.

En wat me daarbij ook weer hielp is

dat ik niet verantwoordelijk ben

voor andere mensen en hun emoties.

Ik hoef mensen niet te managen,

zij mag goed lekker zelf doen.

Zo zijn er ook bepaalde dingen die

fijn zijn om te googelen, gewoon om te kennen,

bijvoorbeeld denkfouten.

Een denkfout is bijvoorbeeld ik kan helemaal

niks, dat is een hele grote generalisatie.

En ook ik doe dit ook altijd fout, het wordt altijd.

Je doet het niet altijd fout,

het woord altijd is een denkfout.

Leren over je innerlijke kind vind

ik ook heel fijn en wat ook een goede

term is om een keer gezien te hebben is reparenting.

En reparenting gaat over lief zijn voor jezelf,

compassie hebben voor jezelf en zo’n

hele lijst met gewoon acties die je

naar jezelf onderneemt.

Je praat namelijk tegen jezelf,

in je hoofd als het goed is,

wanneer je iets fout doet.

En de manier waarop je praat,

dat is de ouder in jou.

En jij kunt dus een betere

ouder voor jezelf zijn.

Naast dat je een ouder in jezelf bent,

ben je ook een kind in jezelf.

En dat kind heeft behoeftes en

emoties en dat soort dingen.

Als je daarnaar kunt kijken en

jezelf een soort van kunt vasthouden

in je gedachtes en dat soort dingen,

dan kan dat ook enorm helpen met

bijvoorbeeld meer plezier hebben in het leven.

Je innerlijke kind mag ook plezier hebben.

Emoties onderdrukken, dat kan zorgen

dat je zowel niet prettige emoties en

ook prettige emoties niet voelt.

Dus het is ook belangrijk om gewoon te

leren je emoties te doorvoelen,

anders dan kun je je uiteindelijk heel

lang slecht gaan voelen omdat je

eigenlijk niet gewoon één keer heel

slecht wil voelen voor heel eventjes.

Voor mij ziet dat eruit als een app

die ik in de beschrijving zal zetten

waarin heel veel woorden van emoties

staan en als ik daar doorheen ga dan

kan ik soms wel herkennen ik denk dat ik dit voel.

En als je niet zo’n naam voor je emotie

kan vinden dan kun je ook gewoon

denken waar zit het in mijn lichaam of

heeft het een kleur of heeft het een naam.

Of als je bijvoorbeeld kunst

kunt maken met je emoties leuk vindt

dan ben je ook gewoon bezig met je emotie.

Dat is ook prima, het hoeft niet altijd een naam te hebben.

En daarna blijf je daar gewoon bij, bij dat gevoel.

Soms, dan is het weer even genoeg,

ben je er even bij stil gaan staan en daarna

ga je voorafleiding in plaats van dat je

direct voor afleiding gaat.

En bij de afleiding is het dus prettig

om je emotie mee te nemen.

Dus je kunt bijvoorbeeld gaan schoonmaken,

woede schoonmaken, maar dan terwijl

je dat gevoel voelt, met dat gevoel in je zak.

In plaats van dat je het probeert weg

te duwen terwijl je videogame speelt bijvoorbeeld.

Zelfcompassie is een hele grote die echt

heel fijn is, dus leer hoe je compassievol

tegen jezelf praat en pas dat ook toe.

En wat ik ook heel fijn vond is door

een lijst van overtuigingen gaan.

Overtiging klinkt een beetje raar,

maar je hebt dus overtuigingen in

jezelf dat je bijvoorbeeld een goed persoon bent,

dat je goed kan koken, dat soort dingen.

En het kan best fijn zijn om zo’n lijst

even doorgenomen te hebben en te denken

geloof ik dit, geloof ik dit niet,

geloof ik hele pijnlijke dingen zoals

ik ben geen goede dochter of zoiets.

En als je dat dan weet van jezelf dat je dat denkt,

dan kun je gaan proberen om

bewijs te vinden voor het tegenovergestelde.

Of in ieder geval niet te denken

ik ben slecht hierin, maar te denken

ik ben neutraal hierin, dat is ook al een kleine stap.

En affirmaties vond ik daar dus heel

fijn voor om gewoon elke ochtend te lezen

dat je gewoon een goed persoon

bent of dat jouw emoties er toe doen

of dat soort dingen.

Dat kan best wel helpen met uiteindelijk

minder boos op jezelf worden voor

dingen of je minder te schamen voor dingen.

En dat soort gevoelens kun je kunnen

jou dus meer gestrest maken,

wat dus zorgt voor minder goed helen

waar we met ME/CVS en POTS sowieso

al veel moeite mee hebben.

Dus voor mij is het geen oplossing,

het heeft mij niet helemaal hersteld ofzo,

maar het helpt mij wel gewoon sowieso

met me beter voelen als persoon en blijer enzo,

dus dat is sowieso al fijn.

En ik blijf toch wel wat makkelijker

in die ontspannen staat.

En als laatste tip, als je dus weet

hoe die spanning voelt en je weet

dat je daar continu inzit,

ik vond het toen prettig om stil te staan,

gewoon helemaal niks te doen,

misschien zelfs stil te liggen en

proberen te ontspannen.

En als dat lukte dan ging ik één vinger bewegen,

want beweging zorgde dat ik

gelijk weer gestrest raakte.

Waarom? Geen idee, zo raar.

Maar het hielp wel om te

leren te bewegen zonder gestrest te raken.

En uiteindelijk kon ik dat uitbouwen

naar twee vingers tegelijk en

uiteindelijk kon ik zitten en toen

ging ik mijn konijntje aaien.

En hij vond het heel vervelend want

ik ging dus de hele tijd weer stilstaan,

niet bewegen wanneer ik zo gestrest

raakte en hij wilde alleen maar geknuffeld worden.

Dus misschien is dat niet het beste idee.

Maar dus bewegen en dan stoppen

wanneer ik weer gestrest raakte en

dan weer ontspannen en dan weer bewegen.

En zo bouwde ik dat uit en

nu ben ik wel gewoon het grootste deel

van de dag ontspannen en dat is toch

heel erg fijn en dat zou ik ook

voor jullie allemaal wensen.

Ik hoop dat je hier wat aan had,

kijk vooral in de beschrijving want ik

heb een hele hoop linkjes en

dingetjes daarin gezet voor jullie.

Misschien tot in een volgende aflevering, doei!